Με αφορμή το Κατά Τόλκιν – μέρος πρώτο.…
Μπορεί να πει κανείς ότι μεγάλωσα με τον Τόλκιν. Τέλος πάντων, υπερβολή, αλλά θυμάμαι όταν η μητέρα μου μου έφερε ένα βιβλίο με ένα δράκο απ’ έξω, πρέπει να ήμουν τετάρτη δημοτικού, εκδόσεις Κέδρος, με τίτλο Χόμπιτ. Το καταβρόχθησα. Μετά, πήγαινα πρώτη γυμνασίου όταν ένας καθηγητής μας πρότεινε να διαβάσουμε το ίδιο βιβλίο, τότε ίσως λίγο αργότερα πρέπει να κυκλοφόρησε και η μετάφραση του πρώτου βιβλίου της τριλογίας του ‘Αρχοντα των Δαχτυλιδιών που επίσης διάβασα μετά μανίας και σχετικά κοντά δανίστηκα την τριλογία στα Αγγλικά από μία καθηγήτριά μου -δεν μπορούσα να περιμένω πότε θα βγει η μετάφραση.
Μου αρέσει ο Τόλκιν ή μάλλον τα βιβλία του (στο κάτω-κάτω για αυτά μιλάμε). Είχα πει πολλές φορές ότι όταν θα κάνω παιδιά θα τους τα διαβάζω σαν παραμύθια, φαντάζομαι μία φτηνή δικαιολογία για να ξαναμπώ στον μαγικό κόσμο τους.
Η “επίθεση” της penguin_witch στον Τόλκιν με ξάφνιασε αλλά διαβάζοντάς την προσεκτικά βλέπω ότι έχει λογικά επιχειρήματα. Γιατί όμως δεν συμφωνώ, αν και μάλλον οι ιδεολογίες μας είναι κοντά; Γιατί εγώ διακρίνω στα βιβλία του Τόλκιν μία βαθιά αγάπη για το άτομο, για τις δυνατότητές του να αλλάξει την ιστορία, επμιστοσύνη στην φιλία και μία βαθιά και αντικειμενική σπουδή στις διάφορες πτυχές της ανθρώπινης φύσης;
Ίσως γιατί (και εδώ βοηθήσετε με όσοι έχετε καλύτερες βάσεις στην φιλοσοφία), το συμπέρασμα εξαρτάται περισσότερο από τον παρατηρητή. Μήπως ο παρατηρητής (εδώ θυμήθηκα τον Heisenberg) είναι μέρος του πειράματος; Μήπως ο αναλυτής είναι μέρος της ανάλυσης, μερικές φορές ακόμη περισσότερο από το ίδιο το αντικείμενό της; Μήπως όταν το αντικείμενο της παρατήρησης είναι ένα έργο τέχνης, “εμπεριέχει όλες τις δυνατές καταστάσεις”, όπως η γάτα του Schrödinger; (επαναλαμβάνω ότι θα εκτιμούσα την βοήθεια σας, δεν μπορεί, στον χώρο της τέχνης και της φιλοσοφίας, κάποιος θα έχει περιγράψει καλύτερα αυτό που θέλω να πώ!)
Ίσως και να κάνω λάθος, αλλά αυτό θα εξηγούσε γιατί για εμένα η παρουσία των βασιλιάδων στον Τόλκιν είναι επουσιώδης ή καθαρά “τεχνική” (πώς αλλιώς θα γράψεις παραμύθι;) ενώ για άλλους ενδεικτική της ιδεολογίας του συγγραφέα. Το ελπίζω, αλλιώς θα πρέπει να ανυσηχώ ότι είμαι βασιλόφορονας και φασίστας…
Pingback: Αστέρης Μασούρας
Για να λέμε τη μαύρη αλήθεια, παραμύθι χωρίς σεξισμό, βασιλιάδες, στερεότυπα και γενικά άφθονη βλακεία, δεν είναι παραμύθι.
Βαριέμαι αυτά τα παράπονα. Εγώ είμαι ολόκληρη γυναίκα, διαβάζω Tolkien και δεν ερμήνευσα ποτέ τίποτα από όσα λέει ως ρατσιστικό/ ναζιστικο κλπ. Ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει μέσα σε ένα έργο.
Σα να λέμε τώρα καιρός να κάψουμε τη Βίβλο στις πυρές γιατί είναι κατά των Εβραίων.
Κι επειδή μάλλον δε το έθεσα σωστά: Όχι ότι ΕΙΝΑΙ κατά των Εβραίων αλλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι.
“Ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει μέσα σε ένα έργο.”
seconded.
η ιστορία αυτή δεν είναι κανούργια. Όπως έγραψα και σε αντίστοιχο post του Όνειρου, από φιλοσοφία δεν πολυκατέχω, ούτε έχω μελετήσει διεξοδικά Τόλκιν για να κάνω κανένα σχόλιο με σοβαρά επιχειρήματα. Νομίζω όμως πως αυτά με τα περί ρατσισμού/μισογυνισμού κλπ μάλλον έχουν κάποια βάση, αλλά μεγάλα παιδιά είμαστε, ξέρουμε πότε και πως να απολαμβάνουμε ένα ωραίο παραμύθι. Το είπε και ο Δημήτρης στο πρώτο του σχόλιο.
Pingback: Smart Blog Title
Pingback: Smart Blog Title
O Heisenberg einai epikinduni anafora parempiptontos, mias kai sunergastike me tous Nazi kath’oli ti diarkeia tou WW2 kai itan o protergatis tou purinikou tous programmatos…
An se diabazei i penguin_witch… :)
Ένα παραμύθι είναι, σαφώς και είναι μυθοπλασία, σαφώς και έχουν συμπεριληφθεί σε αυτό οι διανοητικές, ηθικές ή άλλες αντιλήψεις του συγγραφέα, η κουλτούρα του και άλλα τόσα πολλά που μπορούν να μετατρέψουν το οποιοδήποτε παραμύθι σε μια πολιτικο-φιλοσοφική ίντριγκα όπου ο καθένας μας, ως αναγνώστης, μπορεί να προσδώσει τον δικό του χαρακτηρισμό, στον κάθε χαρακτήρα του πονήματος του Tolkien σύμφωνα με αυτά που έχει στο κεφάλι του. Έτσι κρίνω και αυτή τη “κριτική” κατά του Tolkien…
Για μένα πχ ο Aragorn μπορεί να σημαίνει φιλικός δεσμός με το υπόλοιπα μέλη μιας ιστορίας, κατά άλλους να σημαίνει υποταγή των υπολοίπων μελών, κλπ, κλπ…
Όπως προειπώθηκε “ο καθένας βλέπει ότι θέλει μέσα σε ένα έργο”…
G.N.
Pingback: Joy Riding » Περί Τολκιν: Μύθος, παραμύθι και Ιδεολογία
Pingback: ACADEMIA NERVOSA » Accusing the Author – I say kill the bastard!