η αξία του social network

Τί νόημα έχει να δημιουργήσει κάποιος ένα “μεγάλο” social network, πέρα από το να ικανοποιήσει την ματαιοδοξία του να είναι δημοφιλής; Μήπως όλοι όσοι προσπαθούμε να έχουμε πολλούς followers στο twitter, πολλούς αναγνώστες στο blog μας ή πολλούς “φίλους” στο facebook είμαστε απλά “attention freaks”, έχουμε ένα έλλειμα προσοχής και προσπαθούμε να το καλύψουμε;

Όχι -αλλά πριν εξηγήσω, να θυμίσω κάτι.

Ξεχάστε υπολογιστές, internet, web 2.0 και όλα τα σχετικά. Σκεφτείτε τους 2-3 γνωστούς σας, που πέρα από το αν είναι έξυπνοι ή ικανοί ή εργατικοί ή όχι, έχουν ένα πολύτιμο “κεφάλαιο”: “τους ξέρουν όλους”. Μιλάω για τον φίλο ή γνωστό που με κάποιο μαγικό τρόπο “ξέρει τους πάντες” σε ένα συγκεκριμένο χώρο ή κοινωνικό περιβάλλον. Αυτόν που όταν του αναφέρετε ένα πρόβλημα λέει αμέσως “ξέρω τον τάδε που θα μπορούσε να σε βοηθήσει, είναι φίλος μου”. Δεν είναι ότι τους ξέρει μόνο, είναι ότι τον ξέρουν και αυτοί. Μπορεί να μην ζητάει χάρες, αλλά όλο και κάποιος τον καλεί στο εξοχικό του, κάποιος φροντίζει να του δώσει μία πρόσκληση για το Χ ή Ψ event, κάποιος θα τον έχει ήδη ενημερώσει για το νέο trend στην μουσική ή τα gadgets ή το θέατρο, κάποιος θα τον φιλοξενήσει όταν πάει σε μία άλλη πόλη.

Ίσως δεν το λέμε έτσι, “κοινωνικό κύκλο” το λέμε συχνά, αλλά αυτός ο φίλος έχει ένα ευρύ social network και καταλαβαίνει (μάλλον) πόσο μεγάλη αξία έχει αυτό. Την αξία να μπορείς να έχεις πρόσβαση στις γνώσεις, την επιροή ή τα resources όσο περισσότερων ανθρώπων γίνεται.

Αν το internet ως τεχνολογία (TCP/IP) δικτύωσε τους υπολογιστές, το WWW και το HTML δικτύωσε την πληροφορία και τώρα, τα λεγόμενα “social network apps” δίνουν νέα εργαλεία δικτύωσης των ανθρώπων.

Δεν στέκομαι στον στενό ορισμό του social network app που θεωρεί ότι σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν μόνο εφαρμογές όπως το facebook ή το twitter. Μιλάω και για τα blogs ή ακόμη και για τα mailing lists ή το email. Για όλα αυτά τα εργαλεία που επιτρέπουν να έχεις πρόσβαση στις γνώσεις, την εμπειρία ή ακόμη και τον χρόνο άλλων ανθρώπων.

Η δυνατότητα να ρωτήσεις μερικές εκατοντάδες ανθρώπους “έχω αυτό το πρόβλημα” ή “ψάχω το τάδε” και κάποιοι από αυτούς να σπεύσουν να σου δώσουν την λύση. Ίσως πολλοί από εμάς να μην το συνειδητοποιούμε, αλλά η δυνατότητα αυτή αποτελεί σημαντικό πλούτο για το άτομο που την έχει. (Ίσως τώρα να βγάζει νόημα η “μανία” του Calacanis να γίνει #1 στο twitter “χαρίζοντας” macbook air. Στην πραγματικότητα είναι μία πολύ καλή επένδυση.)

Ξεκίνησα λέγοντας “ξεχάστε τα περί internet κ.λ.” και θα καταλήξω πάλι σε αυτό. Ναι, όλα αυτά τα εργαλεία όπως και αν λέγονται μας δίνουν αυτές τις καταπληκτικές δυνατότητες. Αλλά η αξία των δικτύων αυτών έχει άμμεση σχέση με την σχέση που έχουν τα μέλη τους και με την αξία του καθενός. Το απλό κλικ σε ένα κουμπάκι που λέει “follow” ή “add to friends” μπορεί να σημαίνει πολύ διαφορετικά πράγματα, από αγάπη, θαυμασμό ή εκτίμηση, μέχρι μία μηχανική κίνηση ή ακόμη και διάθεση “κατασκοπείας”. Όσο ποιοτικότερη είναι η σχέση, τόσο μεγαλύτερη είναι η αξία του network. Μπορεί να σε “ακολουθούν” 1000 άτομα για να δουν πού θα κάνεις λάθος και να σε βρίσουν ή μπορεί να σε ακολουθούν μόνο 20 που θα σπεύσουν να σε βοηθήσουν.

Δεν είναι μόνο θέμα αριθμών. Και τελικά, όπως και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι άνθρωποι που ξέρουν να χτίζουν σχέσης εμπιστοσύνης και εκτίμησης, που έχουν να προσφέρουν κάτι στην συζήτηση, αυτοί θα έχουν το μεγαλύτερο κέρδος μέσα από τα social networks που δίνουν μία νέα διάσταση στον “κοινωνικό κύκλο”, επιτρέπεουν να είναι τάξεις μεγέθους μεγαλύτερος από τον “παραδοσιακό” και να έχουμε πρόσβαση στους συνολικούς πόρους του με πολύ πιο εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο.

Νομίζω ότι το θέμα θα μπορούσε να το πάει κανείς ακόμη παραπέρα, για την αξία του EQ σε σχέση με το IQ, για την αξία της γνώσης και της κοινωνικότητας, την αξία του να χαρίζεις, ίσως και για το πώς με βάση τα παραπάνω θα έπρεπε να αλλάξει σε κάποιο βαθμό το εκπαιδευτικό σύστημα -αλλά, καλύτερα να διαβάσω τα σχόλιά σας πρώτα :-)

30 Responses to η αξία του social network

  1. amarkos says:

    Σχολιάζω πρώτος (εκτός αν κάποιος με πρόλαβε στο ενδιάμεσο). Δεν είναι καλό να σχολιάζεις πρώτος γιατί συνήθως τα πρώτα σχόλια δεν είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά: βλέπεις… ματαιοδοξία. Συναντώ αρκετά παραδείγματα τελευταία όπου αυτή η άτιμη η ματαιοδοξία είναι η αιτία, το κίνητρο.

    Όλη η ουσία των όσων έγραψες βρίσκεται για μένα στην παράγραφο: “Δεν είναι μόνο θέμα αριθμών….”.

  2. george says:

    Νομίζω ότι τα τελευταία 1-2 χρόνια έχουμε κατακλυστεί από social δραστηριότητες, χωρίς καλά-καλά να ξέρουμε τι περιμένουμε σαν άτομα να κερδίσουμε από αυτές. Είμαστε άτομα που μας αρέσει να πειραματιζόμαστε με οτιδήποτε νέο, και σίγουρα η δυνατότητα της άμεσης πρόσβασης σε απεριόριστη πληροφορία και της άμεσης επαφής με ένα τεράστιο αριθμό ατόμων είναι ελκυστική. Από την άλλη μεριά όμως αισθάνομαι ότι εγώ προσωπικά αλλά και όλοι σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό κάποια στιγμή χάσαμε τον έλεγχο. Κάποια στιγμή βρέθηκα με πάνω από 150 feeds στο Google Reader ή με εκατοντάδες “φίλους” στο Myspace ή το Hi5. Σύντομα συνειδητοποιείς ότι αυτό που παίζει μεγαλύτερο ρόλο δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα.
    Τα νέα, πιο κλειστά social networks που κινούνται γύρω από μια συγκεκριμένη θεματική ή γεωγραφική περιοχή σαφώς και δίνουν τη ευκαιρία για πιο περιορισμένες, αλλά πιο ουσιαστικές επαφές.
    Ακόμα φαίνεται τα πάντα να είναι υπό μορφοποίηση , για παράδειγμα το friendfeed αυξάνει ή μειώνει την πολυπλοκότητα της social δραστηριότητας? Εκτιμώ πάντως ότι το επόμενο στοίχημα είναι το φιλτράρισμα και η απλοποίηση, προσωπικά έχω πλεόν την απαίτηση κάθε τι στο οποίο αφιερώνω την προσοχή μου να έχει κάτι να μου προσφέρει. Έχει περάσει πλεόν η φάση που υπήρχε ενθουσιασμός για τον τρόπο που λειτουργεί μια υπηρεσία ή για τις θεωρητικές δυνατότητες που σου δίνει, πλέον η τεχνολογία θεωρείται δεδομένη και υπάρχει απαίτηση για ποιοτική πληροφορία.

  3. sotomi says:

    Είτε online είτε offline, σημασία έχει η συμπεριφορά, η τοποθέτηση του καθένα, οι γνώσεις κ.λπ. Όπως λες σωστά, “δεν είναι μόνο θέμα αριθμών.. Και τελικά, όπως και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι άνθρωποι που ξέρουν να χτίζουν σχέσης εμπιστοσύνης και εκτίμησης, που έχουν να προσφέρουν κάτι στην συζήτηση, αυτοί θα έχουν το μεγαλύτερο κέρδος μέσα από τα social networks που δίνουν μία νέα διάσταση στον “κοινωνικό κύκλο”.

    Κάτι που κάνει θετική εντύπωση είναι η καλή διάθεση που υπάρχει στο SN. Η διάθεση να μοιραστεί κάποιος, να βοηθήσει και να μεταδώσει.
    Αυτό λείπει από την offline πραγματικότητα. π.χ. συνάδελφοι που ‘κρύβουν’ τις πηγές τους για να ‘φανούν’ οι ίδιοι, ή και το αντίθετο: προβάλλουν γνωστούς ως κολλητούς για να αποκομίσουν το θαυμασμό του στενού τους κύκλου.
    Θέλω να είμαι αισιόδοξη ότι το web θα μας αναβαθμίσει ως μέλη της κοινωνίας γενικότερα.

  4. dealsend says:

    Καταρχήν νομίζω ότι έχουμε αρκετό δρόμο μέχρι να δούμε την δυναμική που μπορεί να έχει το SN στο Internet.

    Πριν απο χρόνια διάβαζα ένα άρθρο το οποίο έλεγε πάνω κάτω αυτό που λέει και ο vrypan, πόσο σημαντικό είναι να έχεις τον σωστό κύκλο γνωριμιών.

    Στην πραγματικότητα αυτό είναι κάτι που πάντα υπήρχε, κουμπαρίες…κλπ, είναι αποτέλεσμα εδραίωσης του SN του καθενός.

    Στο Internet νομίζω τα πράγματα είναι αλλιώς, γιατί ακόμα δεν υπάρχει τόσο μεγάλο Network. ΟΚ το facebook, μπορεί να εχει κανει τον κάθενα να έχει ένα λογαριασμό αλλά δεν είναι network, ακόμα δουλευει ως εργαλείο για καμακι (δυστυχώς) και όχι ως προώθηση έργου. Για παράδειγμα, δεν έχω βρεί ακόμα ούτε ένα συνάδελφο στον δικό μου κλάδο, με την λογική οτι μπορεί απλά να μην θέλει καποιος να πει την δουλειά του.

    Πως μπορώ λοιπόν να κάνω netowrk εκει?

    Αυτο δεν ισχύει τόσο για τους “κομπιουτεράδες” (συγχωρέστε μου τον γενικολογο τίτλο).

    Μεχρι κανεις να μην φοβαται η ντρεπεται να πει ποιος πραγματικα ειναι, εχουμε δρόμο!!

  5. Vagelis says:

    Η αίσθηση μου είναι ότι τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα πάντως dealsend. Αν σκεφτείς ότι σήμερα έχεις μεγάλη πιθανότητα να καλύψεις το κενό ρευστότητας που χρειάζεται για να πετύχεις το ίδιο networking έξω από το διαδίκτυο.

    Προσωπικά πιστεύω ότι και σε αυτή την περίπτωση το internet λειτουργεί εξισωτικά. Δίνει μια ευκαιρία που υπό άλλες συνθήκες θα κόστιζε ακριβά.

  6. Nikos says:

    Πολύ ενδιαφέρον το θέμα, και θα συνεχίσει έντονα η συζήτηση τα επόμενα χρόνια – νομίζω. Συμφωνώ στους προβληματισμούς.

    Θα είναι λάθος πάντως να μπερδεύουμε τη δικτύωση όπως την ξέραμε προ Internet (που συνοψίζεται πιο εκφραστικά στα φράση “τα κονέ μου”) με τη νέα δικτύωση που άριστα εκφράζεται στη φράση σου “Την αξία να μπορείς να έχεις πρόσβαση στις γνώσεις, την επιροή ή τα resources όσο περισσότερων ανθρώπων γίνεται.”

    Επίσης, με ενοχλεί έντονα η περίπτωση του Calacanis που ανέφερες. Ένα δίκτυο που έχει αξία μπορείς να το χτίσεις μέρα με τη μέρα. Με κόπο και δουλειά. Μέσα από το value που σου δίνει και του δίνεις.

    Δεν μπορείς να το εξαγοράσεις. Ο Calacanis επιλέγει ένα δρόμο που έχει κοντά ποδάρια – κατά τη γνώμη μου.

  7. Nikos says:

    Τους followers που έχει σήμερα ο Scoble στο Twitter, ξεκίνησε να τους μαζεύει πολλά χρόνια πριν το Twitter δημιουργηθεί.

  8. dealsend says:

    @Vagelis έχεις δίκιο, αλλά το πάν για να στηθεί ενα δίκτυο είναι:

    (κατα τη γνώμη μου)

    1. Συμμετοχή

    2. Ειλικρίνεια από τους συμμετέχοντες

    3. Κοινός σκοπός/στόχος

    4. Διακριτοί ρόλοι

    Στο Ιντερνετ πετυχαίνεις με ταχύτητα το 1 και ίσως το 3, δεν μπορείς όμως να είσαι σίγουρος για το 2 & 4.

    Και δεν μπορείς γιατί αφενός το Ιντερνετ σαν δομή επιτρέπει την ανειλικρίνεια και φυσικά οι ρόλοι μπορούν πολύ γρήγορα να αντιστραφούν ή να αλλάξουν.

  9. Panayotis says:

    @nikos: μην επικεντρωνόμαστε στην αρνητική διάσταση που έχει στην Ελλάδα η έννοια του “κονέ”. Ένας χειρουργός που έχει περάσει 30 χρόνια από διάφορα νοσοκομεία έχει ένα πολύτιμο κύκλο γνωστών στον χώρο. Ένα από τα πιο σημαντικά εφόδια ενός στελέχους που φεύγει από μία εταιρεία είναι η ατζέντα του.

    @dialsend: Η έννοια του δικτύου στην οποία αναφέρομαι δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την έννοια του οργανισμού (συλλόγου, ομάδας, κ.λ.). Οι αναγνώστες αυτού του blog είναι μέρος του social network μου, μπορώ να τους ζητήσω συμβουλές ή την άποψή τους και να δώσουν μερικά λεπτά από τον χρόνο τους για να την γράψουν.

    Μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικούς στόχους και πολλούς να μην τους γνωρίζω καν, αλλά αν γράψω “θα είμαι στην Λισαβώνα σε 3 μέρες, που να πάω για ένα ποτό”, κάποιοι θα φροντίσουν να με συμβουλέψουν -μου δίνουν πρόσβαση στην γνώση και την εμπειρία τους που έχει μεγάλη αξία και αλλιώς θα έπρεπε να την αγοράσω, είτε με την μορφή ενός τουριστικού οδηγού είτε πληρώνοντας κάποιον ειδικό, πιθανότατα παίρνοντας ως αντάλλαγμα χειρότερη ποιότητα πληροφορίας.

    Αντίστοιχα, κάποιος από τους 100+ που παρακολουθώ και με παρακολουθούν στο twitter βρήκε αυτό το link και το θέμα που με ενδιαφέρει. Δεν χρειάστηκε να αγοράσω ή να διαβάσω καμία από τις κυριακάτικες εφημερίδες. :-)

  10. λ:ηρ says:

    Μια διαχρονική κάλυψη του social networking κάνει ο Malcolm Gladwell στο βιβλίου του Tipping Point.

    Τα κοινωνικά δίκτυα είναι καλά όταν δουλεύουν. Η εμπειρία μου μέχρι τώρα με τις διαδικτυακές εφαρμογές τέτοιων δικτύων είναι απογοητευτική. Μια ματιά στην ποιότητα των ερωτήσεων που βρίσκει κανείς στο linkedin φτάνει για να καταλάβετε τι εννοώ.

  11. Vagelis says:

    Απάντησε για μένα ο Παναγιώτης. Στην περίπτωση του δικτύου με την δομή που αναφέρεις προφανώς έχεις απόλυτο δίκιο.

  12. Pingback: Ποια Είναι η Αξία των Social Networking Web Site; « Bizwriter

  13. anastako says:

    Ενδιαφέρον post. Είναι αλήθεια ότι δεν κάνουμε βόλτα στο δρόμο φωνάζοντας “θέλεις να γίνουμε φίλοι?” όποτε δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το κάνουμε στο FB Myspace κτλ …

  14. dealsend says:

    Ομιλείτε για την χρήση, ομιλώ για την σύσταση.

    Επι της ουσίας δεν διαφωνούμε.

  15. Pingback: Επίκαιροι προβληματισμοί για την κοινωνική δικτύωση « Φιλελεύθερη λαλιά…

  16. ginko says:

    Πολύ ενδιαφέρον θέμα όσο και συζήτηση. Προσωπικά δε μπορώ να καταλάβω την όλη μανία με το facebook, myspace κτλπ. Μου θυμίζουν λίγο εκμοντερνισμένο pathfinder. Παρόλα αυτά καταλαβαίνω και συμφωνώ με την ανάγκη κοινωνικότητας, επικοινωνίας και συνεργασίας όχι μόνο στην Ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και ακαδημαϊκή και εργασιακή θα συμπλήρωνα εγώ. Share is care. Κάπως έτσι νομίζω.
    2 thumbs up! :)