Επανήλθε και πάλι το θέμα της “ταυτοποίησης των διαχειριστών blogs”, με ανακοίνωση του Υπ. Δικαιοσύνης (και Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων).
Θα μπορούσα απλά να αναρτήσω εκ νέου, την ανακοίνωση που είχα συνυπογράψει μαζί με άλλους bloggers το 2008. Αλλά θεωρώ ότι υπάρχουν σημαντικές πτυχές του θέματος που θα πρέπει να αναδειχθούν περισσότερο.
Πριν προχωρήσουμε, να ξεκαθαρίσουμε ένα “τεχνικό” θέμα. Χρησιμοποιώ εδώ τον όρο blog μόνο και μόνο για να εντάξω το κείμενο στην δημόσια συζήτηση για το θέμα πιο απλά. Θεωρώ απίθανο οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση να ασχολείται μόνο με blogs (εδώ εμείς που νομίζουμε ότι έχουμε ένα blog δεν συμφωνούμε στο τί είναι blog!) και να μην ενδιαφέρεται για forums, facebook, twitter, youtube, google+ κ.λ. Άρα, μιλάμε για το Internet γενικά και όχι μόνο τα blogs.
Μία σημαντική πτυχή του θέματος, που ελάχιστοι από όσους αναλαμβάνουν ή υποστηρίζουν τέτοιες πρωτοβουλίες “ρύθμισης”, αντιλαμβάνονται, είναι η αξία της ανωνυμίας.
Γράφει για παράδειγμα ο Παπαχρήστου στα ΝΕΑ:
“Προστασία από τους συκοφάντες.
Αντε ντε, γιατί το βασανίζουμε; Δεν έχω καταλάβει, αλήθεια. Επίσης δεν έχω καταλάβει αυτή την υστερία των μπλόγκερ με τη δημοσιοποίηση της ταυτότητας των διαχειριστών του κάθε μπλογκ. Ποιο είναι το πρόβλημα ακριβώς; Στερεί κάτι από τη λειτουργία τους; Αποτρέπει από το να γράφουν ελεύθερα τις απόψεις τους; Να διακινούν ειδήσεις, σχόλια, ακόμη και αιρετικές θέσεις; [...]“
Γράφει και ο Πάσχος Μανδραβέλης στο facebook:
“Θαύμα! Μέχρι και μπλογκ κηπουρικής με βρίζει για την επιτροπή. Τι σκ… την θέλουν την ανωνυμία αυτοί; Βάζουν παράνομες μπιγκόνιες;”
Το κοινό τους χαρακτηριστικό; Μιλούν για τα blogs ως εργαλείο πολιτικής ενημέρωσης και άσκησης πολιτικής. Που είναι βέβαια (και για την σημασία να υπάρχει η επιλογή της ανωνυμίας και στην πολιτική /κοινωνική δράση, θα αναφερθώ ίσως σε άλλο post). Αλλά δεν είναι μόνο αυτό!
Τα blogs επέτρεψαν στον καθένα μας να μπορέσει να δημοσιεύσει τις σκέψεις του, τις εμπειρίες του, τις ανησυχίες του. Μέχρι πολύ πρόσφατα δεν είχαμε αυτή την δυνατότητα ως πολιτισμός. Και πολίτες όλου του κόσμου αξιοποίησαν την δυνατότητα αυτή για να εκφραστούν δημόσια και να ανακαλύψουν χρήσεις που ελάχιστοι (αν όχι κανένας) δεν θα φανταζόταν.
Ψάξτε λίγο στο google όσοι έχετε μόνο τα “πολιτικά” blogs στα bookmarks σας. Και θα ανακαλύψετε blogs και forums ανθρώπων που δεν ασχολούνται με την δημόσια σφαίρα όπως αυτή ορίζεται από τους πολιτικούς συντάκτες, που δεν έχει κέντρο την πολιτική σκηνή, αλλά το κάθε άτομο.
Blogs ανθρώπων που περιγράφουν την ζωή τους. Εφηβικές σχέσεις, ενδοοικογενειακά προβλήματα, προβλήματα στον εργασιακό χώρο, χρόνιες ασθένειες, αναπηρίες. Ιστορίες ενηλίκων για τα παιδικά τους χρόνια, ιστορίες γονέων για τα κατορθώματα των παιδιών τους. Προσωπική ποίηση ή άλλες προσπάθειες καλλιτεχνικής έκφρασης. Περίεργα χόμπυ. Σεξουαλικές προτιμήσεις ή φαντασιώσεις. Σκέψεις για το χωριό που ζουν, για τους γείτονες της πολυκατοικίας, για τους πελάτες στην δουλειά.
Ένας πρωτόγνωρος πλούτος σκέψεων, γνώσεων, εμπειριών, που υπάρχουν καταγεγραμμένες, πολύ συχνά, επειδή ακριβώς μπορούν να εκφραστούν ανώνυμα. Ένας πλούτος εμπειριών και γνώσεων που αλλάζει την κοινωνία μας.
Δεν είναι κουκουλοφόροι όλοι αυτοί, όπως άστοχα ανέφερε ο Υπ. Δικαιοσύνης, κ. Μιλτιάδης Παπαϊωάννου. Είναι άνθρωποι, δεκάδες χιλιάδες στην Ελλάδα, που επιτέλους μπορούν να εκφράσουν δημόσια κάποια πράγματα που τους απασχολούν, που τους πονάνε ή που τους δίνουν ικανοποίηση. Ακόμη και όταν τα θέματα που πραγματεύονται δεν είναι ευαίσθητα, υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν την ψυχοσύνθεση του πολιτικού ή του σταρ, δεν ονειρεύονται να βγουν σε μπαλκόνια, ούτε στην σκηνή του θεάτρου μπροστά σε εκατοντάδες ή χιλιάδες μάτια και προτιμούν να τα εκφράζουν χωρίς να εκτίθενται δημόσια.
Για να επιστρέψω στο ερώτημα του Πάσχου: Ναι, μπορεί ο blogger κηπουρικής να μην θέλει να γράφει επώνυμα. Ίσως γιατί ντρέπεται. Ίσως γιατί ανανεώνει το blog του την ώρα που θα έπρεπε να δουλεύει. Ίσως γιατί δουλεύει σε μία εταιρεία λιπασμάτων, αλλά θέλει να μπορεί να γράφει αντικειμενικά, τόσο για τα προϊόντα της εταιρείας που δουλεύει, όσο και των ανταγωνιστών της. Μπορεί το blog να είναι το κρυφό του χόμπι, που δεν γνωρίζουν οι συγγενείς του ή οι συνάδελφοί του. Μπορεί να γράφει ότι την προηγούμενη πέρασε όλη το Σάββατο κλαδεύοντας, ενώ είπε στην φίλη του ότι ήταν άρρωστος και για αυτό δεν την συνάντησε. Για 1002 λόγους, που πιθανότατα κανένας δεν είναι παράνομος, θέλει να μπορεί να γράφει ανώνυμα -και ίσως αναγκαστεί να σταματήσει αν πρέπει να το κάνει επώνυμα.
Δεν ήταν μόνο η τεχνολογική δυνατότητα που επέτρεψε σε πολίτες όλου του κόσμου να εκφραστούν ελεύθερα για μικρά και μεγάλα θέματα. Ήταν και η ανωνυμία.
Η δημοκρατία αναγνώρισε ως δικαίωμα την ελεύθερη έκφραση. Το Internet έλυσε τις τεχνικές δυσκολίες ώστε να μπορούν όλοι να εκφραστούν δημόσια. Και η δυνατότητα της ανωνυμίας αντιμετώπισε τους κοινωνικούς παράγοντες που μας αποτρέπουν να μιλήσουμε για κάποια θέματα δημόσια.
Κατά την γνώμη μου, η σημαντικότερη διάσταση της ανωνυμίας στο Internet είναι κοινωνική και όχι νομική. Η ανωνυμία επιτρέπει να παρακαμφθούν ταμπού, αδυναμίες και κοινωνικές πιέσεις και νόρμες -και πολλοί από αυτούς που την προτιμούν, αυτά προσπαθούν να ξεπεράσουν, όχι τον νόμο.
Και αν απλά πας σε ένα/πολλά internet cafe και γράφεις ότι θες? Με ενα όνομα που μοιάζει αληθινό … Λέμε τώρα …
Να προσθέσω ότι, είναι περίπου σαν να πηγαίνεις σε συνάντηση ΑΑ (με το δεύτερο Α να είναι κάθε μορφής “πρόβλημα”) και να τους λες ότι για να συνεχίσουν να συμμετέχουν θα πρέπει να δώσουν τα πραγματικά τους ονόματα, τα οποία θα δημοσιευτούν στο Internet μαζί με την A(νώνυμη) ιδιότητά τους.
Επίσης, ο κυβερνητικός συλλογισμός έχει μια μεγάλη “τρύπα”.
Για παράδειγμα θέλεις να γράψεις εναντίον μου, αλλά φοβάσαι τις συνέπειες. Κανένα πρόβλημα. Κάνεις ένα post “Τι γνώμη έχετε για τον Γιάννη Ψ;” και μετά συνδέεσαι ως “Ανώνυμος” και μου κατεβάζεις έναν εξάψαλμο, τεκμηριωμένο ή μη. Θα σου απαγορεύσουν και τα ανώνυμα σχόλια; Δεν πειράζει. Δημιουργείς έναν ψεύτικο λογαριασμό πίσω από ένα εικονικό mail μ’ ένα ψεύτικο όνομα (πχ Ιάκωβος Νορισίδης aka Jack Norris) και “επώνυμα” πλέον κάνεις τα σχόλιά σου. Αν μάλιστα σε όλα αυτά προσθέσεις και login από netcafe ή spoofed IP, τρέχα γύρευε…
Helloooo ιθύνοντες. Πόσο λίγο ξέρετε το μέσο που προσπαθείτε να “ελέγξετε”;
Συμφωνώ σε όλα, Παναγιώτη, και θέλω να καταθέσω την εξής ιδέα: Αφού αυτοί που τους δημιουργεί προβλήματα η ανωνυμία είναι οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι, γιατί δεν λύνουν το πρόβλημα οι μεν δημοσιογράφοι μέσω των ενώσεών τους, οι δε πολιτικοί μέσω των κομμάτων τους; Αντι να υπάρχει ένας κεντρικός κρατικός φορέας αρμόδιος για την ταυτοποίηση των blogs, ας επιβληθεί με νόμο στις δημοσιογραφικές ενώσεις και τα κόμματα να τηρούν μητρώο των μελών τους που γράφουν στο διαδίκτυο και ας οριστούν οι περιπτώσεις στις οποίες θα υποχρεούνται να δίνουν τα στοιχεία αυτά στις αρχές.
Μόνο οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι έχουν πρόβλημα με την ανωνυμία. Το διαδίκτυο δεν φτιάχτηκε για να υπηρετεί μόνο αυτούς. Ας λύσουν το πρόβλημά τους μόνοι τους και ας αφήσουν το υπόλοιπο διαδίκτυο ήσυχο.
δυστυχώς μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά…
Αν περάσουν τέτοιες αποτυχημένες πολιτικές, η ελευθερία έκφρασης θα συρρικνωθεί σε σημαντικό βαθμό στο Ελληνικό διαδίκτυο.
Για να μην περάσουν όμως, χρειάζεται να κινητοποιηθούμε ΟΛΟΙ ΜΑΣ.
Pingback: cosmix.org | Ανωνυμία
Pingback: Ανώνυμα blogs, επώνυμη βλακεία | λ:ηρ
Δεν νομίζω να έχουμε συμφωνήσει ποτέ τόσο πολύ. Δεν θα μπορούσα να τα πω καλύτερα
right on! Προσυπογράφω και σου βγάζω το καπέλο. Χαιρετισμούς
Παρότι υπήρξα θύμα βιασμού της ανωνυμίας στο διαδίκτυο, νοιώθω ότι η ελευθερία έκφρασης που χαρίζει στον πολίτη δε θάπρεπε να εμποδισθεί από κανένα Νόμο. Θα αρκούσε φυσικά να μη “φοβάται” ο Νόμος!
Πολύ καλή ανάρτηση. Πιστεύω ότι πρέπει να διατηρηθεί η ανωνυμία, ταυτόχρονα όμως να υπάρχει ένας μηχανισμός προστασίας από κακόβουλες ανώνυμες επιθέσεις που αμαυρώνουν ολόκληρο το internet. Βέβαια θέλω να πιστεύω ότι σταδιακά όλο και περισσότεροι χρήστες θα μπορούν να ξεχωρίσουν ποιες είναι οι κακόβουλες επιθέσεις και ποιες καταγγελίες έχουν βάση, μέσω της διασταύρωσης. Ίσως θα ήταν σκόπιμο να δημιουργηθεί για αυτό το σκοπό μία φαρμογή τύπου historious όπου θα μπορεί να γίνεται ένα debate μεταξύ των εμπλεκομένων αλλά και λοιπών ενδιαφερόμενων, με ψηφοφορίες κλπ. #skepseis_metamesonikties. What happens in Internet stays in Internet ;)
Συμφωνούμε σε όλα αυτά. Αλλά δεν προτείνεις κάποια λύση. Είναι προφανές ότι μια απολύτως άκαμπτη ελευθερία δεν μπορεί να είναι συμβατή με τα ανθρώπινα δικαιώματα που μπορεί να θίγονται.
Βασίλη, πριν φτάσουμε σε προτάσεις για λύσεις, θεωρώ πως πρέπει να περιγράψουμε και να κατανοήσουμε την κατάσταση. Είναι ένα θέμα με ευρύτατο ενδιαφέρον και μεγάλη σημασία που αντιμετωπίζεται συχνά με πολυ λανθασμένο τρόπο και απο ανθρώπους που κατανοούν ελάχιστα τόσο τις τεχνολογικές διαστάσεις του θέματος, όσο και τις κοινωνικές, πολιτικές, ακόμη και οικονομικές.
Σκοπεύω να γράψω και αλλα posts που θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμα στην συζήτηση.
Νομίζω επίσης ότι καλο θα ήταν να περιγράφει με μεγαλυτρη σαφήνεια το πρόβλημα, η σημασία του, καθώς και γιατί τα εργαλεία (νομικά ή άλλα) που διαθέτουμε σήμερα, δεν μπορούν να το λύσουν και χρειαζόμαστε νέα. Σε αυτό τον τομέα, υπάρχουν άλλοι, πιο καταρτισμένοι, που θα έπρεπε να συνεισφέρουν την γνώση τους :-)
Καλημέρα Παναγιώτη. Παρόλο που συμφωνώ με αυτά που γράφεις αναγνωρίζω και την ανάγκη να εφαρμοστεί κάποιο νομικό πλαίσιο για να προστατευόμαστε σαν κοινωνία από επαγγελματίες λασπολόγους και ταυτόχρονα να μην πέφτουμε οι bloggers θύματα σε κυνήγι μαγισσών.
Η λύση που σκέφτηκα είναι ο διαχωρισμός με βάση την “αναφορά γεγονότων”. Είναι μια λύση που προστατεύει από τους πραγματικούς επιτήδειους και ταυτόχρονα διασφαλίζει και την πλήρη ελευθερία του λόγου. Αν θες δες εδώ όπου το περιγράφω ποιο αναλυτικά: http://bit.ly/p74yka
Πολύ καλό άρθρο, επισημαίνει όλα τα θετικά της ανωνυμίας που ξεχάστηκαν μάλλον, από πολλούς…
Πολλή εχθρότητα στην ανωνυμία που βλέπουμε σήμερα μάλλον οφείλεται στην ανασφάλεια που νιώθουν οι παραδοσιακά επώνυμοι της χώρας μας. Ετσι επικρατεί το παράδοξο φαινόμενο, να έχουμε ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό ανώνυμων μπλογκ και ταυτόχρονα ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσοσό φανατικών πολέμιων της ανωνυμίας.
Το ότι τα ανώνυμα μπλογκ είναι πολλά, ΔΕΝ οφείλεται σε… εθνικά ελαττώματα (όπως ακούστηκε), αλλά πολύ πιθανώς, αντίθετα, σε μια υγιή αντίδραση όσων σκεπτόμενων Ελλήνων άνοιξαν μπλογκ.
Διότι…
Ασφυκτιούσαν σε μια κοινωνία όπου οι ιδέες κρίνονται σχεδόν αποκλειστικά με βάση ΠΟΙΟΣ τις εκφράζει.
Η Ελλάδα δεν ήταν ανοιχτόμυαλη χώρα, μέχρι πρόσφατα. Η πιο συνήθης ερώτηση για κάτι καινούργιο είναι “ποιος το είπε αυτό?”. (ΑΝ το είπε ο Τάδε, είναι ΟΚ. Αν το είπε ο Δείνα, πρέπει να είναι λάθος…)
Ε, στη χώρα του “ποιος είσαι συ ρεεε?”, οι ανώνυμοι μπλόγκερ έκαναν αντίσταση.
Pingback: ΜΠΛΟΓΚΟΣΦΑΙΡΑ!!!» Blog Archive » Blogs και ανωνυμία: η σημασία της ανωνυμίας στην έκφραση
Μα τόση πιά αδυναμία να δείτε το πρόβλημα.. τόσο χαρά να χαιδεύετε τα αυτιά σας..
Δεν χρειάζεται να αναφέρονται τα ονόματα στα bloggs.. δεν θα θίγεται η ανωνυμία των πολλών.. αλλά εαν ο Χ ιδιοκτήτης blog γράψει πως ο Ψ γιατρός τα παίρνει, και ο γιατρός παει στον εισαγγελέα, θα μπορεί να βρεθεί η ταυτότητα του Ψ και να φερει τα στοιχεία του στη δίκη. Προστασία ενάντια στην ανηθικότητα ή στον ωμό εκβιασμό. Για αυτό τι λέτε εσείς όλοι οι “αντιστασιακοί”; Ποιά η δική σας πρόταση; Ή επειδή φυσικά το δικό σας σπίτι δεν καίγεται δεν σας νοιάζει;
Νηφάλια η τοποθέτηση μου επέτρεψε να σκεφθώ και την άλλη πλευρά, αυτή της ανωνυμίας. Επίσης, για μια ακόμη φορά διαπιστώνω πόσο πολύ ανάγκη έχω από τέτοιες τοποθετήσεις που με βοηθούν να μην “ταμπουρώνομαι” πίσω από τις απόψεις μου.
έπιασες κι εσύ τον πάσχο που την μόνη ελευθερία που αγαπά είναι της αγοράς… και του γκλοπ. εκεί όλα μέλι γάλα
Διαφωνώ. Κατά την γνώμη μου ο Πάσχος είναι γενικά υπέρ της ελευθερίας -αλλά το σχόλιό του μου έδωσε καλή αφορμή.
Συμφωνώ απόλυτα. Η ανωνυμία είναι δικαίωμα. Η ύβρις και η προσβολή είναι η εξαίρεση. Δεν είναι δυνατόν να επιβάλλεται ο περιορισμός σε όλους στο internet επειδή υπάρχουν κάποιοι “κακοί” που ενοχλούν κάποιους δημοσιογράφους ή πολιτικούς.
Άλλωστε οι “κακοί” bloggers (ή άλλες διαδικτυακές παρουσίες) αποτελούν λιγότερο από το 1%. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο, έως και το επικρατέστερο, στο χώρο των ΜΜΕ και της πολιτικής.
Δηλαδή για να προστατεύσουν δύο βρώμικους χώρους, περιορίζουν ένα καθαρό.