off-line σκέψεις για τις εφημερίδες

Πέρασα ένα επεκταμένο Σαββατοκύριακο, long weekend που λένε και οι Άγγλοι, στην Σαντορίνη -με την ευκαιρία του γάμου ενός πολύ καλού φίλου.

Santorini

Είχα πάρει μαζί μου και laptop και κάρτα 3G και κοιτούσα τα mails μου στο κινητό μου έτσι κι αλλιώς, αλλά όπως και να το κάνουμε, τελικά πέρασα 3+ μέρες στις οποίες είχα οριακή επαφή με τον on-line κόσμο. Μόνο τα πολύ απαραίτητα: 1-2 επείγοντα emails, το hosting του vrypan|net που έλειξε και έπρεπε αν πληρωθεί, αυτά.

Αντίθετα, μετά από πολύ καιρό, πέρασα αρκετές ώρες διαβάζοντας εφημερίδες. Αν και καθημερινά κοιτάω τις εφημερίδες για κάτι που να σχετίζεται με την δουλειά μου, αυτές τις μέρες δεν τις κοίταζα, αλλά κάθισα με όρεξη να διαβάσω: θέα στην Καλντέρα, πρωινό καφεδάκι, φίλοι και μία στοίβα εφημερίδες με όλο τον χρόνο μπροστά μου για να τις διαβάσω και να τις συζητήσω.

Αυτό που μου έκανε εντύπωση, σε σχέση με την αντίστοιχη on-line διαδικασία, είναι ότι, ειδικά στα πολιτικά θέματα, ΠΟΥΘΕΝΑ δεν υπάρχει η είδηση. Η πρώτη ύλη. Το αντικείμενο του σχολιασμού. Δεκάδες σελίδες με ανούσιες (σε μεγάλο ποσοστό) αναλύσεις, αλλά καμία ευκαιρία για εμένα, τον αναγνώστη, να αποκτήσω δική μου άποψη. Δηλώσεις κυβέρνησης, αντιπολίτευσης, δικαστικών, επιχειρηματιών, περιγράφονται αλλά πουθενά δεν υπάρχουν για να τις διαβάσω και να σχηματίσω δική μου άποψη. (Αυτό μπορεί να έχει πολλές ερμηνείες, από το ότι τα ΜΜΕ ενδιαφέρονται περισσότερο να επηρεάσουν παρά να ενημερώσουν, μέχρι το ότι το ίδιο το μέσο, με τις περιορισμένες σελίδες του δεν έχει την δυνατότητα να κάνει κάποια πράγματα)

Αντίθετα, όταν είμαι στο internet, ακόμη και αν δεν υπάρχει στο άρθρο που διαβάζω η σχετική πληροφορία, είναι κατά κανόνα μία αναζήτηση μακρυά.

Πραγματικά, για μερικές μέρες αισθάνθηκα ότι μακρυά από το Internet είμαι, σε ότι αφορά την πληροφόρησή μου, έρμαιο του κάθε δημοσιογράφου. Για το ίδιο θέμα, διαφορετικές εφημερίδες είχαν διαφορετικές ερμηνείες και αναλύσεις, αλλά με κανένα τρόπο δεν μπορούσα να σχηματίσω την δική μου.

Και όμως, έχω την εντύπωση ότι ειδικά στις Κυριακάτικες, ένα ένθετο με όλες τις ομιλίες και δηλώσεις σημαντικών προσώπων και τα κείμενα πάνω στα οποία βασίστηκαν οι ειδήσεις της εβδομάδας (π.χ. δικαστικά πορίσματα, αποφάσεις, εκθέσεις κ.λ.), θα κέντριζε το ενδιαφέρον του κοινού.

Θα μου πείτε, εδώ δεν βάζουν links από τις on-line εκδόσεις τους προς την πρωτογενή πληροφορία που είναι έτοιμη (π.χ. δηλώσεις πολιτικών, δελτία τύπου υπουργείων, επιχειρήσεων κ.λ.) και θα έχετε δίκιο. Αλλά υποψιάζομαι ότι αν δεν προσαρμοστούν, θα ψάχνουν σύντομα να βρουν “τις αιτίες της κρίσης” και θα λένε ότι “ο κόσμος δεν διαβάζει πια” -ενώ μπορεί τα αίτια να είναι αρκετά διαφορετικά.

17 Responses to off-line σκέψεις για τις εφημερίδες

  1. nikan says:

    Πολύ σωστή παρατήρηση Παναγιώτη. Στην πραγματικότητα οι εφημερίδες ελάχιστα διαφέρουν από τα μπλογκ. Είναι όλο απόψεις κι αναλύσεις. Για την είδηση καλείσαι να τους εμπιστευτείς ότι έχουν τις πηγές (που μπορεί να τις έχουν) και να μην θελήσεις να ψάξεις.

  2. linguafranca says:

    Ας μη ξεχνάμε βέβαια ότι ο χαρακτήρας των Κυριακάτικων εφημερίδων είναι λιγότερο ενημερωτικός. Οι Κυριακάτικες ουσιαστικά αναλύουν και σχολιάζουν τα γεγονότα της βδομάδας. Δυστυχώς, όμως, έχεις δίκιο για τη δυσκολία του να βρεις την είδηση που σχολιάζεται.

  3. coolplatanos says:

    Πέρα από το ότι οι Κυριακάτικες κυρίως περιέχουν απόψεις, επιπλέον υπάρχει το δεδομένο της τηλεόρασης που υποτίθεται έχει παρουσιάσει ήδη την είδηση, άρα δεν έχει νόημα να ξαναγράφονται τα ίδια πράγματα. Η λογική του να περιέχουν οι εφημερίδες κυρίως άποψη και όχι ειδήσεις αφού πια η τηλεόραση τις προλαβαίνει (άσχετα αν στο μεταξύ και η τηλεόραση έχει καταλήξει να είναι αυτό που είναι) έχει ξεκινήσει από το 1992 και μετά από τη διαπίστωση σε διεθνές επίπεδο με συνέδρια κλπ ότι η τηλεόραση καταλάμβανε το έδαφος της μετάδορης της είδησης, άρα αυτό που έμενε κύρια για τις εφημερίδες ήταν ο σχολιασμός της. Δεν είναι επομένως θέμα επηρεασμού και μόνο της κοινής γνώμης, αλλά και κίνηση σε ένα διαφορετικό έδαφος από αυτό της άμεσης ειδησεογραφίας.

  4. linguafranca says:

    @coolplatanos

    Δεν μπορεί ο αρχισυντάκτης μιας εφημερίδας να θεωρεί δεδομένο ότι ο αναγνώστης της έχει παρακολουθήσει ήδη την αναγγελία της είδησης στην τηλεόραση. Συμφωνώ ότι η τηλεόραση έχει αναλάβει το ρόλο αυτό, αλλά σε κάθε περίπτωση η πληροφορία πρέπει να προηγείται του σχολιασμού της.

  5. PanosJee says:

    Πέρα από ότι είσαι έρμαιο του κάθε μεγαλοεκδότη μη ξεχνάμε το χαρτί, το μελάνι, την ενέργεια που απαιτείται για τη διανομή και ειδικά για κάτι που σε 24ώρες απαξιώνεται.
    Δυστυχώς οffline δεν υπάρχουν υπερσύνδεσμοι να διασταυρώσεις και να εμπλουτήσεις την πληροφόρηση

  6. Pingback: buzz

  7. tsimitakis says:

    Πολύ σωστά Παναγιώτη, αλλά ο λόγος για τον οποίο είναι περισσότερο γνώμη και λιγότερο πρωτογενής ενημέρωση οι εφημερίδες, αφορά τον ανταγωνισμό που δέχεται απο τα άλλα μέσα και δη (στο γραπτό) τα Νέα Μέσα. Συμφωνώ πάντως πως στροφή στην ερευνητική δημοσιογραφία και το πρωτογενές ρεπορτάζ θα απέδιδε περισσότερα απο τα DVD και κυρίως μια πιο σταθερή σχέση. Οπως θα σου έλεγαν όμως πολύ εφημεριδάδες, η ερευνητική δημοσιογραφία κοστίζει και η πίεση που δέχεται το μέσο απο τα άλλα μέσα δεν αφήνει περιθώρια. Τι συμβαίνει λοιπόν; Την πρωτογενή ενημέρωση κρατούν κρατούν λίγοι εύρωστοι μηχανισμοί (π.χ. πρακτορεία) και όλοι οι υπόλοιποι σχολιάζουμε. Αλλά απο εδώ και πέρα γίνεται πολιτικό το θέμα όπως καταλαβαίνεις. Το δια ταύτα για μένα είναι πως είναι λάθος να βλέπουμε ανταγωνιστικά τις εφημερίδες. Αντίθετα θα έπρεπε

  8. Panayotis says:

    @tsimitakis: Δεν διαφωνούμε. Προσωπικά δεν βλέπω ανταγωνιστικά τα ίδια τα μέσα (π.χ. εφημερίδα) αλλά τον τρόπο που λειτουργούν. Π.χ. είμαι αυτός που λέει ότι το WIRED προτιμώ 1000 φορές να το διαβάζω τυπωμένο παρά on-line.

    Αναφέρθηκα στις κυριακάτικες γιατί δείχνουν να μην έχουν “τους περιορισμούς του μέσου”, μου δίνουν την αίσθηση ότι έχουν άπειρες σελίδες και αν χρειαστεί μπορούν να προσθέσουν άλλες τόσες. :-)

  9. Pingback: Terra Computerata » Έντυπη ή δικτυακή έκδοση;